Vẻ đẹp bất toàn và văn hóa uống trà Phương Đông

24 Th08, 2020 - Xem: 2357

Thế kỷ XV, tướng quân Ashikaga Yoshimasa vô tình làm vỡ chiếc bát uống trà yêu thích có nguồn gốc từ TQ, nên phải đem sang TQ để nhờ sửa lại. Tuy nhiên, chiếc bát mà ông nhận về chỉ được hàn lại 1 cách thô kệch, khiến ông ko mấy hài lòng.

Chính điều này đã tạo cảm hứng sơ khởi cho các nghệ nhân Phù Tang sáng tạo ra kỹ thuật Kintsugi - nghệ thuật chữa lành & hồi sinh những hư tổn tưởng chừng ko thể.

Kintsugi thường được gọi mỹ miều là "sự kết hợp vàng", đó là kỹ thuật phục hồi gốm sứ có tuổi đời 500 năm ở Nhật. Thay vì sử dụng keo dán thông thường, nghệ sĩ Kintsugi sẽ dùng 1 loại nhựa thông đặc biệt hòa với bột vàng, hoặc bạc, hay bạch kim để trám lại các chỗ vỡ. Và khi hoàn thành, ta sẽ có được 1 món đồ gốm vô cùng độc đáo: thay vì cố gắng che đậy vết rạn, Kintsugi lại coi đó như 1 phần lịch sử của món đồ & cố tình làm nổi bật về mặt thị giác các điểm khuyết ấy với những vân vàng chạm trổ vô cùng bắt mắt. Sau khi qua bàn tay diệu-thủ, món đồ cũ làng nhàng được hồi sinh, tôn vinh & thậm chí còn có thể vươn mình đến hàng kiệt tác.

sự kết hợp vàng

Ngoài giá trị thẩm mỹ, Kintsugi còn truyền tải giá trị triết học wabi sabi (nét đẹp phù du bất toàn), mottainai (sự tiết kiệm) & mushin (bình thản chấp nhận tính vô thường của sự vật).

nét đẹp phù du bất toàn

Kintsugi sau đó cũng nhanh chóng được người TQ học hỏi và sáng tạo thêm nhiều phương pháp mới. Những chiếc ấm đất, những chiếc chén gốm yêu thích trên bàn trà của người phương Đông từ ấy đã mang một cuộc đời được phép tận trung với chủ cho tới khi nào người chủ không cần tới nữa (chứ không phải cho tới khi chúng ko còn nữa).

Hiện Kintsugi có 3 pp chính, tuỳ vào mức độ hư tổn của vật liệu. Đó là Hibi (trám vàng cho đường nứt), Kake no kintsugi rei (tạo hình tu chỉnh cho mảnh rời) & Yobitsugi (pp khó nhất - di hoa tiếp mộc lai ghép, nó đòi hỏi người nghệ nhân phải lựa chọn những mảnh vỡ phù hợp ko chỉ về kích cỡ, màu sắc, mà còn cả bố cục, họa tiết...). Một số cao thủ Kintsugi thậm chí còn chế tác tốt trên cả chất liệu vải, gỗ, thuỷ tinh, vỉa hè hay... vỏ trứng. Ko có gì thực sự bị phá vỡ, nếu bạn có đủ ý chí.

trám vàng cho đường nứt

Triết lý này ko bao hàm sự luyến tiếc khi nói về quá khứ, mà nó thiên về sự cảm nhận trong cô tịch về sức mạnh tối thượng của việc trân trọng sai lầm, qua đó tạo thành sự thích nghi, biến đổi. Ta thấy ở đây có sự giao thoa giữa triết lý Đông-Tây, khi nhấn mạnh 1 sự thật rằng chẳng có gì hoàn hảo trên cuộc đời này. Nếu vẻ đẹp đáng kinh ngạc có thể phát xuất từ các mảnh vỡ của chiếc bình, thì 1 sự biến đổi tương tự cũng có thể xảy ra với chúng mình à cơ?